12 Haziran 2015 Cuma

Amerikan Futbolu




Oturup birine anlatmaya kalksanız kesinlikle başarısız olacağınız bir spor. Ben olabildiğince çok kişiye hitap edebilecek bi yazı yazdım. Umarım işe yarar.

Tam anlamıyla öğrenebilmek için deli gibi okumanız ve oynamanız gerekir. Bu da aylar alır. Türkiye'de belki de bu yüzden gelişmemiş bir spordur. Tabii türkiye'de gelişmemiş bir spor olsa da şu an en çok gelişme gösteren spordur aynı zamanda.

Uzaktan bakınca korkutucu gelebilir; ayı gibi adamlar gördüğünüzde tırsmanızı sağlayabilir ama içine girdiğinizde seversiniz. Tek tip bir oyuncu yok ki.

Üçe ayırabiliriz oyuncu tiplerini. Tabii `size` olarak. "Ayı gibiler", "kalıplı ve güçlüler", "hızlı ve zayıflar" olarak. Ne kadar doğru bir ayrım oldu bilmiyorum ama basitçe anlatabilmek için böyle ayırdım.

"Ayı gibiler" dediklerim en ağır, en hantal ve en güçlü oyunculardır. Bunlar line oyuncularıdır.

Hücum takımındaki bir line oyuncusu pas hücumunda oyun kurucuyu karşı takımın line oyuncularını bloklamak vasıtasıyla korumaya çalışır. Koşu hücumunda ise `running back`'in koşacağı rotaya göre yine line oyuncularını bloklayıp sürer; koşucuya koşacak alan yaratır. Genel olarak `offensive guard`, `offensive tackle` ve `center` olarak üçe ayrılırlar. Center topu oyun başlangıcında oyun kurucuya `snap` veya `shotgun` ile ulaştıran oyuncudur ve hücum line'ının tam ortasında durur.

Defans takımında oynayan line oyuncuları ise pas hücumunda ofans line'ının bloklarından kurtulup oyun kurucuyu düşürmeye çalışır. Bunu başaran line oyuncusu `sack` yapmış olur. `Blitz` denen içeri kat etme ve oyun kurucu topu elinden çıkaramadan düşürme amaçlı oyunlarda ise ofans line'ını bloklayarak sürüp arkadaki `linebacker` mevkisinde oynayan oyunculara koridor açmayı hedeflerler. Koşu hücumlarında yine ofans line'ını sürüp ya da kurtulup, koşucuyu düşürmek veya arkadaki linebacker oyuncularının koşucuya kolay ulaşmasını sağlamakla sorumludurlar. Genel olarak, `defensive end` ve `defensive tackle` olmak üzere iki türü bulunur.

"Kalıplı ve güçlüler"e gelecek olursak... Bunlar `linebacker`, `full back`, `tight end` ve `strong safety` mevkilerinde oynayan oyunculardır.

Linebacker oyuncuları defans takımı oyuncularıdır. Line'ın hemen arkasında durup koşu hücumlarını durdurmayı amaçlarlar. Genelde dizilimde üç adet linebacker bulunur. Bunlar `middle linebacker`, right `outside linebacker` ve left `outside linebacker` olarak tanımlanır. Middle linebacker line'ın içinden yapılan koşular, right `outside linebacker` sağdan gelen dış koşular, left outside linebacker ise soldan gelen dış koşularda olay yerine ilk ulaşan linebacker olur. Tabii normal şartlar altında... Pas hücumu yapılacağı düşünülüyorsa ve buna göre bir defansif oyun verilmişse oyun başladığında biraz da geriye çekilip pas hücumlarında da savunmaya katılmayı hedefler.


`Fullback`, hücum takımında oynar, halfback'ten de daha kalıplı ve daha yavaş olup koşu hücumunda running back olarak görev alır. Pas hücumunda ise blok yaparak oyun kurucuyu korur. Çünkü bazen `blitz` dediğimiz oyunlar ile içeri girip oyun kurucunun pestilini çıkarmak isteyen defans oyuncuları oluyor.

`Tight end`, hücum takımında oynayan, receiverlardan daha güçlü ve kalıplı olan, oyun başlarken line'da yer alıp blok yaptıktan sonra oyun kurucunun verdiği rotasyona göre koşup pas alan oyunculardır.

`Strong safety` defans takımı oyuncusudur. Safety dediğimiz defansın en arkasında bulunan iki oyuncudan biridir. Tabii tek safety ile de oynanabilir. Strong safety genel olarak linebackerları aşmış olan koşucuları ve `cornerback`lerin kovaladığı receiverları düşürmekle sorumlu oyunculardır. Alan korumasını iyi yaparlar. `Free safety`'ye göre daha güçlü ve daha hantaldırlar.

Hücum ve Defans Takımları


Geldik mi şimdi hızlı ve zayıflara... Zayıf dediğime bakmayın yine siz. Yazının başından beri zayıf kelimesini aslında "fit" kelimesi yerine kullanıyorum. :) Bu oyuncular, `halfback`, `wide receiver`, `cornerback` ve `free safety` oyuncularıdır.

`Halfback`, futboldan örnek vermek gerekirse: Arsenallı Walcott gibi çok hızlı, manevra ve tepki yeteneği yüksek, sahadaki diğer herkesten daha zayıf ama kaslı oyunculardır. Hücum takımında oynarlar. Genelde koşu hücumlarında ilk halfback tercih edilir. Hantal linebacker oyuncularından iyi kaçarlar. En sert darbeyi de hep bunlar yer. Zayıf derken tabii bu oyuncular da NFL'de en az 80 kilo falan olurlar. Tabii bir oyuncu hızlı ise kilosu genelde önemli değildir. Usain BOLT da 100 kilo civarında bir adam sonuçta... İsmi `running back` diye de geçer.

Receiver, daha doğrusu `wide receiver`, dediğimiz oyuncular pas hücumlarında oyun kurucunun attığı pası yakalamakla ve olabildiğinde mesafe almakla görevlidir. Koşu hücumlarında ise `cornerback`lere blok yapıp elinde topla koşan oyuncuya ulaşmalarını engellemeyi amaçlarlar.

`Cornerback`, receiverları savunan oyunculara verilen isimdir. Adam adama savunmada iyilerdir. Receiver'ın top almasını engellemek, topu alan receiver'ı düşürmek ve koşu hücumlarında receiver'ın bloğundan kurtulup koşucuyu düşürme gibi görevleri vardır.

`Free safety`, `cornerback`'lerden daha güçlü, `strong safety`'den daha güçsüz oyunculardır ve genelde pas hücumlarında cornerback'lere strong safety'den daha fazla yardımcı olurlar. Alan savunma konusunda iyidirler. Koşu hücumlarında da linebacker oyuncuları koşucuyla uğraşırken strong safety'den daha fazla öne çıkıp koşucuyu düşürmeyi amaçlarlar.

Yanlış yazdığım bir şey olmuş: `running back`. topu aldığı zaman halfback veya fullback'e verilen isim running back oluyor. ben de "ulan bu yazdıklarımda bi yamukluk var ama nerede..." diyorum. eklemeli edit: aynen, running back diye bi mevki yok: http://en.wikipedia.org/wiki/File:American_Football_Positions.svg

Hangi mevkileri yazmadım? Special teams oyuncuları ve `quarterback` dediğimiz oyun kurucu...

`Special teams`'de `punter`, `kicker`, `punt returner`, `kick returner`, `holder`denen oyuncular, blokçular ve bloktan kurtulup vuruşu engelleme, returner'ı düşürme amacında olan oyuncular vardır.

Special teams'e fazla girmeyip zaten karışmış olan kafanı `ezo gelin çorbası`na çevirmek istemiyorum sayın okuyucu.

`Quarterback` hazretlerini de kelimelerle anlatmak kifayetsiz kalacağından ona da bulaşmıyorum. "Allah yardımcıları olsun." diyebilirim sadece.

Anlamadıysan sorabilirsin sayın okur.

Bunlar giriş. temel bilgiler. Kurallar var ki bi de... Onları da bundan sonraki yazılarımda anlatıcam.

yanlış bir açıklama yaptığım mevki varsa elbette ki mesaj yoluyla iletebilirsiniz; düzeltirim.

görüşmek üzere.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder